2025 Nobel Tıp Ödülü, bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırmasını engelleyen “periferik bağışıklık toleransı” mekanizmasını keşfeden üç bilim insanına verildi. Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, düzenleyici T hücrelerinin (Treg hücreleri) işleyişini ortaya koyarak otoimmün hastalıklar ve kanser tedavileri alanında çığır açan bir anlayış sağladı.
Bağışıklık Sisteminin Dengesini Çözdüler
İsveç’in Karolinska Enstitüsü tarafından seçilen ödül sahipleri, insan bağışıklık sisteminin kendi dokularına karşı saldırıyı önleyen düzenleyici T hücrelerinin mekanizmasını ortaya çıkararak, romatoid artrit, tip 1 diyabet ve lupus gibi otoimmün hastalıkların anlaşılmasına öncülük etti. Nobel Komitesi, “Çalışmaları yeni bir araştırma alanının temellerini attı” açıklamasını yaptı.
Ödül kapsamında Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi, toplam 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,1 milyon dolar) para ödülüne hak kazandı.
Periferik Bağışıklık Toleransı Nedir?
Periferik bağışıklık toleransı, bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırmasını engelleyerek vücuttaki dengeyi koruyan en önemli mekanizmalardan biri olarak tanımlanıyor. Bu buluş, otoimmün hastalıkların anlaşılması ve tedavisinde devrim niteliğinde kabul ediliyor.
Geçmiş Yılların Kazananları
Geçen yıl Nobel Tıp Ödülü’nü mikroRNA alanındaki öncü çalışmalarıyla Victor Ambros ve Gary Ruvkun kazanmıştı. Bu yıl ise Nobel takvimi kapsamında fizik ödülü salı, kimya ödülü çarşamba, edebiyat ödülü perşembe ve Nobel Barış Ödülü cuma günü açıklanacak. Nobel Ekonomi Anma Ödülü ise 13 Ekim’de sahibini bulacak.
Nobel Ödülleri Hakkında
Nobel Ödülleri, İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine 1900’de kurulan Nobel Vakfı tarafından her yıl 10 Aralık’ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor. Ödüller; fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış dallarında veriliyor. Ekonomi Ödülü ise 1969’dan beri Nobel Anısına veriliyor.
